Piaskownice to dla dzieci źródło radości, wyobraźni i pierwszych doświadczeń społecznych. Jednak za tą beztroską kryje się konieczność rygorystycznego dbania o bezpieczeństwo sanitarne tych miejsc. Co kryje się między ziarnami piasku? Czasem niestety – także realne zagrożenia zdrowotne. Przepisy prawa jasno określają, kto i w jakim zakresie powinien o nie dbać.
Obowiązki właścicieli i zarządców
Zgodnie z Prawem budowlanym (art. 3 pkt 4 lit. c), piaskownice to obiekty małej architektury służące rekreacji. Ich właściciel lub zarządca ma obowiązek utrzymywać je w należytym stanie technicznym i estetycznym. Co więcej – zgodnie z ustawą o zapobieganiu i zwalczaniu chorób zakaźnych – również w stanie higieniczno-sanitarnym. A to oznacza nie tylko ogólną czystość, ale także eliminację zagrożeń biologicznych: śmieci, odchodów zwierzęcych, padliny, szkodników.
Jak często wymieniać piasek?
Prawo nie określa sztywno częstotliwości wymiany piasku. Jednak praktyka sanitarna i orzeczenia inspekcji wskazują jednoznacznie: co najmniej dwa razy w roku – przed i w trakcie sezonu letniego, a także po każdorazowym stwierdzeniu zanieczyszczeń. Brak reakcji na zabrudzenia może prowadzić do realnych zagrożeń zdrowotnych, szczególnie u dzieci z niedojrzałym układem odpornościowym.
Zagrożenia zdrowotne
Zanieczyszczony piasek może zawierać:
-
jaja pasożytów (glista, tasiemiec, toksokara),
-
bakterie (E. coli, Salmonella),
-
resztki organiczne, które mogą prowadzić do namnażania drobnoustrojów.
Toksokaroza czy toksoplazmoza to choroby, które często przebiegają bezobjawowo, ale w przypadku dzieci mogą prowadzić do poważnych powikłań – również neurologicznych i okulistycznych. Escherichia coli może wywołać ciężkie zatrucia i posocznicę.
Normy bezpieczeństwa
Piaskownice muszą spełniać normy PN-EN 1176 i PN-EN 1177, które odnoszą się do urządzeń na placach zabaw i ich nawierzchni. Wymagają m.in. zastosowania odpowiednich materiałów, zaokrągleń, ale również uwzględniają konieczność ochrony piasku – np. przed dostępem zwierząt. Sanepid w ramach swoich kontroli bada m.in. obecność bakterii i pasożytów w piasku oraz sprawdza stan techniczny samej piaskownicy.
Kto odpowiada?
Odpowiedzialność ponosi właściciel lub zarządca nieruchomości – może to być samorząd, szkoła, przedszkole, spółdzielnia, wspólnota. Brak reakcji na nieprawidłowości może skutkować nie tylko karami administracyjnymi, ale również odpowiedzialnością cywilną lub karną, jeśli dojdzie do zachorowania dziecka z powodu zaniedbań.
