W dniach 19-20 marca 2025 roku odbył się Kongres Paliwowy 2025, organizowany przez Polską Organizację Przemysłu i Handlu Naftowego (POPiHN). Wydarzenie zgromadziło przedstawicieli sektora paliwowego, transportowego, administracji publicznej oraz świata nauki, którzy debatowali nad przyszłością polityki klimatyczno-energetycznej Unii Europejskiej oraz strategiami dekarbonizacji transportu.
Unia na rozdrożu – szansa na rewizję strategii Zielonego Ładu?
Kongres Paliwowy 2025 odbył się w kluczowym momencie dla europejskiej gospodarki – decyzje podejmowane obecnie mogą znacząco wpłynąć na konkurencyjność i stabilność firm w Europie Środkowo-Wschodniej. Polska, pełniąca prezydencję w Radzie UE, podkreśliła swoją rolę jako lidera regionu w dyskusji o przyszłości dekarbonizacji transportu komercyjnego.
— „Unia Europejska, kraje członkowskie, ale i poszczególne firmy osiągnęły znaczący postęp w redukcji emisji. Jednak sytuacja geopolityczna i bariery technologiczne wymagają gruntownej rewizji działań. Transformacja jest nieunikniona, ale jej tempo i strategia muszą być dostosowane do nowych realiów” — zaznaczył Bogdan Kucharski, przewodniczący Rady Dyrektorów POPiHN i prezes bp Polska.
Apel do Komisji Europejskiej: potrzebna spójna strategia
Podczas kongresu 12 organizacji branżowych z Europy Środkowo-Wschodniej podpisało wspólny apel do Komisji Europejskiej. Dokument wskazuje na trzy kluczowe postulaty:
-
Spójna strategia transportowo-energetyczna UE, umożliwiająca krajom regionu konkurencyjną dekarbonizację transportu przy zachowaniu neutralności technologicznej i bezpieczeństwa energetycznego.
-
Realizacja celów Zielonego Ładu poprzez wdrażanie optymalnych działań w ramach Clean Industrial Deal.
-
Wzmocnienie bezpieczeństwa paliwowego dzięki rozbudowie infrastruktury rurociągowej, kolejowej i portowej.
Wśród sygnatariuszy znaleźli się przedstawiciele największych firm paliwowych i transportowych regionu.
Rok 2024: koniec rosyjskiej ropy w Polsce
Kongres był również okazją do prezentacji raportu „Przemysł i handel naftowy 2024” przygotowanego przez POPiHN. Wynika z niego, że rok 2024 był pierwszym rokiem bez importu rosyjskiej ropy do Polski. Dla porównania w 2015 roku 84% importowanej ropy pochodziło z Rosji. Nowymi kluczowymi dostawcami surowca są:
-
Arabia Saudyjska – 54%,
-
Norwegia – 30%,
-
USA – 7%.
Pomimo ogólnej tendencji spadkowej w Europie, w Polsce zużycie paliw utrzymuje się na stabilnym poziomie wzrostowym. Konsumpcja w 2024 roku wyniosła 38,7 mln m³, co oznacza wzrost o 1,9% względem roku poprzedniego.
Eksperci: Transformacja to bardziej „uzupełnienie”, niż „przejście”
Gościem specjalnym Kongresu Paliwowego 2025 był Daniel Yergin, wybitny ekspert branży energetycznej i laureat Nagrody Pulitzera. W swoim wystąpieniu zwrócił uwagę, że globalnie nie można jeszcze mówić o pełnej transformacji energetycznej, a raczej o jej uzupełnianiu poprzez odnawialne źródła energii.
— „W rzeczywistości zużycie ropy i węgla wciąż rośnie. Nie możemy więc mówić o pełnej Energy Transition, ale raczej o Energy Addition – czyli dodawaniu nowych źródeł do istniejącego systemu” – podkreślił Yergin.
O rosnących wyzwaniach Zielonego Ładu mówiła również Magda Kopczyńska, dyrektor generalna ds. mobilności i transportu Komisji Europejskiej. Wskazała, że Clean Industrial Deal ma być odpowiedzią UE na zmieniający się kontekst geopolityczny i gospodarczy. Kluczowym elementem strategii będzie rozwój infrastruktury ładowania pojazdów elektrycznych oraz zwiększenie inwestycji w paliwa syntetyczne.
Wnioski: wyzwania i konieczność elastycznej strategii
Kongres Paliwowy 2025 potwierdził, że dekarbonizacja transportu i polityka energetyczna UE wymagają elastycznego podejścia i uwzględnienia specyfiki gospodarek Europy Środkowo-Wschodniej. Branża paliwowa i transportowa pozostają fundamentem rozwoju gospodarczego, a transformacja powinna być przeprowadzona w sposób zrównoważony, zapewniając bezpieczeństwo energetyczne i konkurencyjność firm.
