Kontrowersje wokół nowego prawa geologicznego: Ochrona złóż surowców kontra utrudnienia dla inwestorów
Nowe przepisy, obowiązujące od października 2023 roku, mają chronić strategiczne złoża surowców, ale budzą obawy inwestorów budowlanych z powodu arbitralnych zakazów zabudowy na prywatnych działkach.
Nowelizacja prawa geologicznego i górniczego w Polsce, obowiązująca od 28 października 2023 roku, przynosi istotne zmiany, które budzą kontrowersje, zwłaszcza wśród inwestorów budowlanych. Zgodnie z nowymi przepisami, minister klimatu i środowiska ma władzę ustanawiania zakazu zabudowy na dowolnej działce, także prywatnej, jeżeli znajdują się pod nią złoża strategicznych surowców, takie jak węgiel czy rudy metali. Co więcej, właściciele tych gruntów nie otrzymują odszkodowania i nie mają prawa do odwołania się od decyzji.
Celem nowelizacji jest skuteczniejsza ochrona złóż surowców strategicznych dla państwa. Autorzy projektu podkreślają potrzebę blokowania zabudowy na obszarach, gdzie znajdują się cenne złoża surowców. Jednakże te zmiany mogą negatywnie wpłynąć na realizację wielu inwestycji, zarówno prywatnych, jak i publicznych. W przypadku, gdy działka prywatna obejmuje złoże uznawane za strategiczne, właściciel traci prawo do budowy, a decyzję o zakazie zabudowy podejmuje arbitralnie minister.
Nowe przepisy budzą obawy, że utrudnią rozwój danego obszaru, blokując inwestycje. Decyzje o zakazie zabudowy będą podejmowane arbitralnie przez ministra, co może prowadzić do sytuacji, gdzie np. właściciel prywatnej działki nie będzie mógł na niej budować, podczas gdy gmina nie będzie mogła realizować projektów drogowych czy szkolnych. Ta sytuacja rodzi kontrowersje i wywołuje sprzeciwy, zarówno ze strony inwestorów, jak i samorządów.
Warto zauważyć, że przeciwnicy nowelizacji wskazują na możliwą niekonstytucyjność, naruszenie prawa własności oraz kompetencji samorządów. Krytycy podkreślają również brak możliwości odwołania od decyzji o uznaniu złoża za strategiczne oraz brak odszkodowania dla właścicieli nieruchomości położonych na tych obszarach. Zwolennicy regulacji argumentują, że ustawa przyczyni się do uwolnienia części chronionych złóż na potrzeby gmin, skupiając się na ochronie tych uznawanych za strategiczne.
Warto monitorować rozwój sytuacji oraz ewentualne skutki praktyczne nowelizacji prawa geologicznego i górniczego, zwłaszcza dla inwestorów budowlanych i właścicieli gruntów.
Autor: Redakcja
