Krztusiec wraca. Eksperci ostrzegają: „Odporność nie jest na całe życie”
Rekordowy rok i realne zagrożenie
Rok 2024 został przez lekarzy nazwany rokiem krztuśca. Powód? Dramatyczny wzrost zachorowań – ponad 32 tysiące przypadków, czyli 35 razy więcej niż rok wcześniej. To najwięcej od ponad trzech dekad. Wprawdzie obecnie notuje się spadek zachorowań, ale eksperci ostrzegają – sytuacja może się zmienić wraz z powrotem dzieci do szkół po wakacjach.
– Krztusiec to choroba bardzo zakaźna. Jedna osoba może zarazić kilkanaście innych – podkreśla dr n. med. Paweł Grzesiowski, Główny Inspektor Sanitarny. – Najgroźniejsze są przypadki u niemowląt – mogą prowadzić do zapalenia mózgu i zgonu.
Dlaczego doszło do epidemii?
Eksperci wskazują na wiele przyczyn. Popandemiczny dług zdrowotny, brak szczepień przypominających u dorosłych, a także coraz częstsze unikanie szczepień u dzieci. Prof. Ernest Kuchar, ekspert w walce z chorobami infekcyjnymi, podkreśla, że pojawiły się też nowe szczepy bakterii.
Szczepienie to jedyna skuteczna ochrona
Krztusiec to choroba, której nie da się leczyć przyczynowo – terapia skupia się na łagodzeniu objawów. Szczepienia pozostają jedyną skuteczną metodą zapobiegania. Co więcej, jak przypomina NIZP PZH-PIB, skuteczność szczepionki nie jest trwała – odporność zanika po 4–10 latach.
– Zalecamy dawki przypominające co 5–10 lat. To ważne, bo dorośli mogą być bezobjawowymi nosicielami i stanowić zagrożenie dla niemowląt – mówi dr Grzesiowski.
W Polsce poziom wyszczepienia dzieci wynosi średnio 94,5 proc., ale są województwa, gdzie spadł poniżej 90 proc. To za mało, by zatrzymać rozprzestrzenianie się choroby.
Nowa rola pielęgniarek
Dużą rolę w profilaktyce pełnią pielęgniarki. Od 2022 roku mogą one samodzielnie kwalifikować dorosłych do szczepień. W Medicover pacjent może podczas jednej wizyty przejść kwalifikację i od razu otrzymać szczepienie.
– Szczepienia to inwestycja w zdrowie – mówi dr n. o zdr. Karolina Prasek z Medicover. – Pielęgniarki edukują, kwalifikują i prowadzą profilaktykę. W Medicoverze rola pielęgniarki stale rośnie – już dziś samodzielnie diagnozują i leczą pacjentów, przepisują leki i wykonują specjalistyczne procedury.
Współczesna pielęgniarka w roli liderki profilaktyki
W ramach europejskiej inicjatywy European Nursing Action pielęgniarki w UE zyskują nowe kompetencje – od zakładania cewników po samodzielne decyzje kliniczne.
Wnioski? Krztusiec nie zniknął. Powrócił z pełną siłą, a eksperci biją na alarm: szczepienie to nie wybór – to obowiązek wobec siebie i innych. Szczególnie wobec najmłodszych, dla których choroba może być śmiertelna.
