Rada Ministrów przyjęła dokument, który może zrewolucjonizować sposób, w jaki państwo podchodzi do usług społecznych. „Strategia rozwoju usług społecznych, polityka publiczna do roku 2030 (z perspektywą do 2035 r.)” to dokument programowy, który zakłada systematyczne odchodzenie od instytucjonalnych form pomocy na rzecz wsparcia środowiskowego, lokalnego i rodzinnego.
Strategia została przygotowana przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej we współpracy z szerokim gronem ekspertów i samorządowców. Opiera się ona na idei deinstytucjonalizacji – odejściu od wielkich placówek na rzecz bardziej zindywidualizowanych, lokalnych usług społecznych.
„Usługi społeczne powinny być dostępne w miejscu zamieszkania, organizowane w sposób profesjonalny i przyjazny dla użytkownika” – czytamy we wprowadzeniu do dokumentu. Strategia dotyka szczególnie takich grup jak dzieci, osoby starsze, osoby z niepełnosprawnościami czy osoby w kryzysie bezdomności.
W dokumencie nie zabrakło też diagnozy obecnych problemów: rosnącego ubóstwa, trudnej sytuacji rodzin wielodzietnych, pogarszającej się demografii. Wskazuje się m.in., że aż 23% dzieci w systemie pieczy zastępczej przebywa w instytucjach, co Strategia uznaje za niepożądane. „Najlepszym środowiskiem dla dziecka jest rodzina” – podkreślono.
Programy takie jak „Rodzina 500+”, „Dobry Start” czy „Maluch+” mają być kontynuowane i rozwijane, ale dokument silnie akcentuje także konieczność usług wspierających rodzinę – jak asystenci rodzinni, psychoterapia, opieka wytchnieniowa i dzienne placówki wsparcia.
Strategia podkreśla konieczność nie tylko zmian organizacyjnych, ale i kulturowych – np. promowania rodziny jako naturalnego środowiska rozwoju dziecka czy tworzenia lokalnych grup wsparcia. Nowością ma być też stworzenie rejestru wolnych miejsc w pieczy zastępczej i placówkach opiekuńczo-wychowawczych.
Dokument nie pociąga za sobą nowych wydatków z budżetu, ale ma wskazać priorytety i możliwe źródła finansowania działań – zarówno z budżetu państwa, jak i funduszy unijnych.
Strategia będzie monitorowana przez Ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego, a jej realizacja ma być oceniana na podstawie wskaźników efektywności.
STRATEGIA ROZWOJU USŁUG SPOŁECZNYCH polityka publiczna do roku 2030
