Wrocław nie walczy z komarami po omacku. Od 1998 roku prowadzi jeden z najdłużej realizowanych i najbardziej zorganizowanych programów walki z tymi uciążliwymi owadami w Polsce. Choć celem nie jest ich całkowita eliminacja, miasto skutecznie ogranicza ich liczebność z poszanowaniem równowagi ekologicznej.
– „Naszym celem nie jest eksterminacja, lecz kontrola. Skupiamy się na działaniach biologicznych, które nie szkodzą innym organizmom” – podkreśla Małgorzata Demianowicz, dyrektorka Wydziału Środowiska UM Wrocławia.
W ramach programu działa około 300 punktów monitorujących, rozmieszczonych w zielonych przestrzeniach miasta – od parków po doliny rzeczne. Dzięki regularnym obserwacjom, miasto może planować opryski biologiczne, które działają wyłącznie na larwy komarów. Szczególny nacisk kładzie się na obrzeża miasta i okolice rzek oraz kanałów – miejsca naturalnie sprzyjające rozmnażaniu się komarów.
Jednym z oryginalnych i skutecznych rozwiązań stosowanych we Wrocławiu jest zarybianie miejskich zbiorników wodnych. Gatunki takie jak lin, karaś czy jaź pełnią funkcję naturalnych regulatorów populacji larw komarów. Zarybianie prowadzone jest wyłącznie w zbiornikach, gdzie nie żyją płazy i które pozostają pod kontrolą Zarządu Zieleni Miejskiej. Działania te prowadzone są we współpracy z naukowcami Uniwersytetu Wrocławskiego oraz Stowarzyszeniem Natrix.
Od 2007 roku trwa też naukowe badanie składu gatunkowego komarów – ze szczególnym naciskiem na inwazyjne gatunki, które mogą pojawiać się w wyniku zmian klimatu czy transportu. – „Już dziś w mieście identyfikujemy komary, które wcześniej tu nie występowały” – zauważa Monika Kaliwoda z UM Wrocławia.
Z doświadczenia Wrocławia korzystają inne gminy aglomeracji – m.in. Czernica, Jelcz-Laskowice czy Siechnice, a od 2025 roku również sołectwa gminy Oborniki Śląskie.
Programowi towarzyszy edukacja mieszkańców. Miasto uczy, jak ograniczyć rozmnażanie komarów na własnych posesjach: od usuwania zbędnych pojemników na wodę, przez zabezpieczanie deszczówki, po sadzenie roślin odstraszających komary, jak lawenda, mięta czy bazylia. Odpowiedzialne gospodarowanie wodą i ogrodem ma być częścią wspólnej strategii.
