Gminy uzdrowiskowe krytykują system naliczania rekompensat za ograniczenia w rozwoju
Gminy uzdrowiskowe w Polsce wyrażają zdecydowany sprzeciw wobec obecnego systemu naliczania subwencji ekologicznej, który – ich zdaniem – nie sprawdza się w praktyce i jest wyjątkowo niesprawiedliwy. Nowa ustawa o dochodach, która wprowadza zmiany w sposobie kształtowania dochodów gmin, budzi kontrowersje głównie z powodu sposobu wyliczania tej subwencji.
Subwencja ekologiczna miała na celu wyrównanie strat związanych z ograniczeniami w rozwoju gmin znajdujących się na obszarach chronionych. W rzeczywistości jednak, według samorządowców, system ten nie spełnia swojego zadania. Ustawa wprowadza gradację wysokości subwencji, dając priorytet parkom narodowym i rezerwatom przyrody oraz obszarom chronionego krajobrazu, podczas gdy parki krajobrazowe zostały potraktowane w sposób dyskryminujący, z przypisaną wagą 0,3 i 0,1.
Przykładem jest Popradzki Park Krajobrazowy, w którym wprowadzono aż jedenaście zakazów. W porównaniu z parkami narodowymi, gdzie liczba zakazów jest zbliżona, subwencja dla gmin obejmujących ten park nie odzwierciedla rzeczywistych trudności, z jakimi borykają się mieszkańcy. Gminy Krynica-Zdrój, Muszyna, Piwniczna i Łabowa, które znajdują się w obrębie Popradzkiego Parku Krajobrazowego, mają problem z rozwojem gospodarczym z powodu licznych ograniczeń. Mimo to, subwencja wynosząca nieco ponad 1 mln zł jest porównywalna z tą, która trafia do gmin z parkiem krajobrazowym z mniejszą liczbą zakazów.
Samorządowcy zwracają uwagę, że system subwencji powinien uwzględniać nie tylko rodzaj obszaru chronionego, ale także rzeczywistą liczbę i wagę wprowadzonych zakazów. Postulują o wprowadzenie dodatkowego poziomu wagi dla parków krajobrazowych, w których liczba zakazów wynosi co najmniej dziesięć.
Ostatecznie, jak podkreślają przedstawiciele gmin, mieszkańcy obszarów chronionych i lokalni przedsiębiorcy ponoszą ciężar ograniczeń, podczas gdy korzyści z ustanowienia tych obszarów są rozłożone na całe społeczeństwo. W związku z tym, apelują o sprawiedliwszy system rekompensat, który lepiej odzwierciedli realia funkcjonowania na terenach objętych restrykcjami.
