Zmiany klimatu coraz bardziej zagrażają globalnej produkcji kakao, kluczowego surowca dla wartego ponad 100 miliardów dolarów rocznie przemysłu czekoladowego. Najnowsze badania opublikowane w „Communications Earth & Environment” sugerują jednak, że odpowiednie metody zarządzania gospodarstwem mogą pomóc w ochronie upraw i zwiększeniu plonów – kluczową rolę może tu odegrać ręczne zapylanie.
Kakao a wyzwania klimatyczne
Kakao (Theobroma cacao L.) uprawiane jest w tropikach i stanowi źródło dochodu dla milionów drobnych rolników. Rosnący popyt doprowadził jednak do intensyfikacji produkcji i ekspansji plantacji, często kosztem bioróżnorodności.
Międzynarodowe badania przeprowadzone przez naukowców z University of Oxford we współpracy z Westlake University w Chinach, Universidade Estadual de Santa Cruz w Brazylii oraz Uniwersytetem w Getyndze w Niemczech, wykazały, że plony kakao są niezwykle wrażliwe na wzrost temperatur. W regionach, gdzie temperatura wzrosła o 7 stopni Celsjusza, produkcja kakao spadła nawet o 31%.
Jednak wyniki badań wskazują również, że zwiększenie wskaźników zapylania powyżej obecnych poziomów może podnieść plony aż o 20%. „W większości przypadków po prostu nie ma wystarczającego zapylania, aby uzyskać maksymalny możliwy plon” – podkreśla dr Acheampong Atta-Boateng z Uniwersytetu Oksfordzkiego.
Jak uratować uprawy kakao?
Naukowcy proponują rozwiązania, które nie tylko zwiększają odporność plantacji na zmiany klimatu, ale także mogą poprawić ich produktywność. Obejmują one m.in.:
- Utrzymywanie ściółki liściowej i materii organicznej gleby,
- Zachowanie umiarkowanego cienia, który pomaga regulować temperatury,
- Ograniczenie stosowania pestycydów, by nie szkodzić owadom zapylającym,
- Promowanie ręcznego zapylania, które może znacząco zwiększyć plony.
„Zrównoważone metody rolnicze mogą poprawić plony kakao bez konieczności powiększania plantacji czy intensyfikacji upraw” – wskazuje dr Tonya Lander, pierwsza autorka badania.
Dr Tom Wanger z Westlake University podkreśla natomiast, że sektor kakao musi zrezygnować z krótkoterminowego podejścia nastawionego na szybki zysk kosztem ekosystemu: „Rosnący popyt na kakao doprowadził do degradacji bioróżnorodności. Nasze badania pokazują, że odpowiednie zarządzanie zapylaniem może pomóc w budowie bardziej odpornych i finansowo zrównoważonych systemów rolniczych.”
Czy ręczne zapylanie stanie się przyszłością plantacji kakao? Wyniki badań wskazują, że może to być kluczowe rozwiązanie dla utrzymania produkcji czekolady w obliczu zmian klimatu.
Źródło informacji Nauka w Polsce
