Polska gospodarka nie osiągnie poziomu zachodnioeuropejskiego bez znaczącej poprawy innowacyjności – alarmują eksperci Sieci Badawczej Łukasiewicz. Ich zdaniem konieczne są większe nakłady na badania i rozwój (B+R), zwłaszcza ze strony spółek z udziałem skarbu państwa, oraz większa koncentracja na projektach nadających się do komercjalizacji.
Rosnące nakłady, ograniczone efekty
Z raportu „Innowacyjność polskiej gospodarki w latach 2010–2022: rosnące nakłady, ograniczone efekty” wynika, że Polska osiągnęła już ponad 80 proc. średniego PKB Unii Europejskiej. Jednak wskaźnik innowacyjności kraju wciąż pozostaje niski – obecnie to 66 proc. unijnej średniej. Oznacza to, że tempo poprawy innowacyjności jest znacznie wolniejsze niż konwergencja gospodarcza.
Eksperci podkreślają, że nakłady na badania i rozwój w Polsce w latach 2010–2022 podwoiły się – wzrosły z 10,4 mld zł do 44,7 mld zł, co odpowiada wzrostowi z 0,74 proc. do 1,46 proc. PKB. Szczególnie istotny był wzrost nakładów sektora przedsiębiorstw – z 0,23 proc. do 0,96 proc. PKB, co odpowiada standardom rozwiniętych gospodarek europejskich. Jednak pomimo tych nakładów, innowacyjność polskiej gospodarki nadal nie rośnie w oczekiwanym tempie.
Jak poprawić innowacyjność?
Zdaniem ekspertów, kluczowe działania to:
- Skupienie zasobów na projektach badawczych i rozwojowych, które można skomercjalizować.
- Wsparcie dla przemysłów wysokiej i średniej technologii.
- Zwiększenie nakładów spółek Skarbu Państwa na działalność badawczo-rozwojową.
- Powiązanie wydatków na obronność z B+R, co mogłoby przyspieszyć rozwój technologii.
- Zwiększenie jakości kapitału ludzkiego, w tym lepsze wynagrodzenia dla nauczycieli akademickich i naukowców.
Sieć Badawcza Łukasiewicz – innowacyjność dla gospodarki
Sieć Badawcza Łukasiewicz, składająca się z 22 instytutów badawczo-wdrożeniowych, zatrudnia ok. 7 tys. pracowników i działa w 30 miastach. Organizacja koncentruje się na czterech kluczowych obszarach badawczych:
- Obronność i bezpieczeństwo państwa,
- Chemia dla przemysłu,
- Transformacja energetyczna,
- Gospodarka o obiegu zamkniętym.
Eksperci Łukasiewicza podkreślają, że innowacyjność to kluczowy czynnik sukcesu konwergencji polskiej gospodarki z krajami Zachodu. Bez jej wzrostu, proces „doganiania Europy” może utknąć w miejscu.