W lutym 2025 roku Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy opublikował dwie kluczowe publikacje: ogólnopolski raport z badań dotyczących segregacji i kompostowania bioodpadów komunalnych oraz szczegółową instrukcję dla gmin, jak samodzielnie wyliczać ilości przetwarzanej biomasy. Oba dokumenty mają fundamentalne znaczenie dla realizacji unijnych celów środowiskowych.
Raport oparty został na pomiarach prowadzonych przez 12 miesięcy 2024 roku w 150 gospodarstwach domowych w każdej grupie badawczej: gminy we współpracy z IOŚ, podmioty zewnętrzne i osoby prywatne. Analiza pokazała, że przeciętny mieszkaniec Polski, który kompostuje odpady, przekazuje do kompostownika 97 kg bioodpadów kuchennych rocznie. Z kolei z 1 m² terenu zielonego pozyskuje się średnio 1,92 kg biomasy zielonej.
Wyniki te pozwalają na stworzenie uśrednionych wskaźników biomasy wykorzystywanej u źródła – czyli w miejscu jej powstawania – co ma kluczowe znaczenie dla sprawozdawczości i wykazywania poziomów recyklingu. Od 2027 roku tylko selektywnie zebrane i poddane recyklingowi u źródła bioodpady będą mogły być zaliczone do realizacji celów unijnych. Stąd potrzeba jasnych zasad.
Instrukcja dla gmin przedstawia metodykę „pomiaru bezpośredniego” – najdokładniejszej z możliwych form oszacowania ilości kompostowanej biomasy. Uwzględnia ona m.in. liczbę mieszkańców prowadzących kompostowniki, powierzchnię terenów zielonych i dane statystyczne wojewódzkie lub lokalne wskaźniki wytwarzania odpadów. Całość oparta jest na unijnej Decyzji 2019/1004, która ustanawia zasady raportowania danych o odpadach komunalnych.
IOŚ-PIB zwraca uwagę, że wiele gmin dotąd jedynie szacowało masy bioodpadów – często bez pomiarów, bez uwzględniania sezonowości lub bez rozróżnienia na odpady zielone i kuchenne. Nowe wytyczne eliminują ten margines błędu i zapewniają transparentność.
Zapraszamy do zapoznania się ze szczegółami naszej najnowszej publikacji:
RAPORT BIOODPADY KOMUNALNE POSEGREGOWANE I PODDAWANE RECYKLINGOWI U ŹRÓDŁA W POLSCE 2024
ZAŁĄCZNIK NR 1 – INSTRUKCJA DLA GMIN – METODA BEZPOŚREDNIA
