Kosmiczne śmieci – wyzwanie dla prawa i bezpieczeństwa
Czy przestrzeń kosmiczna staje się zagrożeniem dla Ziemi?
Dr Bartosz Malinowski, ekspert w dziedzinie prawa kosmicznego z Centrum Badań Kosmicznych PAN, ostrzega, że śmieci kosmiczne, takie jak fragmenty rakiet, mogą w przyszłości coraz częściej zagrażać ludziom i ich mieniu. W ostatnim czasie doszło do kolejnego incydentu – metalowy pierścień o średnicy 2,5 m i masie 500 kg spadł na wioskę Mukuku w Kenii. Choć obyło się bez ofiar, incydent uwypuklił lukę w przepisach prawnych regulujących odpowiedzialność za takie zdarzenia.
Kto odpowiada za szkody?
Dr Malinowski podkreśla, że w przypadku szkód spowodowanych przez kosmiczne śmieci państwo poszkodowanego powinno reprezentować obywatela, występując z roszczeniem wobec kraju odpowiedzialnego za wyniesienie obiektu na orbitę. Taka możliwość istnieje na mocy międzynarodowych traktatów, w tym konwencji z lat 60. i 70. XX wieku. Jednak rzadko są one wykorzystywane, a większość sporów rozwiązywana jest na drodze negocjacji między państwami.
Problemy z ubezpieczeniem i identyfikacją sprawców
Ekspert wskazuje, że ubezpieczenie od uderzenia kosmicznego śmiecia jest wciąż trudne do zrealizowania. Branża ubezpieczeniowa musiałaby lepiej oszacować ryzyko takich zdarzeń. Co więcej, ustalenie sprawcy jest skomplikowane, ale możliwe dzięki analizie technicznej spadających fragmentów, takich jak obręcz separacyjna znaleziona w Kenii.
Śmieci kosmiczne – narastający problem
Przykłady z ostatnich lat, jak fragment kapsuły SpaceX Dragon spadający w Australii czy fragment palety ładunkowej ISS, który uszkodził dom na Florydzie, pokazują, że problem śmieci kosmicznych nabiera znaczenia. Zwiększająca się liczba obiektów w przestrzeni kosmicznej, w połączeniu z brakiem nowoczesnych regulacji prawnych, stanowi wyzwanie zarówno dla bezpieczeństwa, jak i prawa międzynarodowego.
Źródło informacji Nauka w Polsce
