Kosmos zbliża ludzi – tak można podsumować współpracę astronautów Peggy Whitson, Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego oraz Tibora Kapu, którzy wspólnie przygotowują się do misji Ax-4. Już tej wiosny polecą na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS), a 5 lutego w Centrum Nauki Kopernik podzielili się swoimi doświadczeniami i opowiedzieli o wyzwaniach, jakie stoją przed nimi w tej wyjątkowej misji.
Międzynarodowa współpraca w ramach Ax-4
Misja Ax-4 została zatwierdzona przez Multilateral Crew Board – międzynarodowy komitet nadzorujący ISS. To czwarta załogowa misja organizowana przez Axiom Space we współpracy z NASA. Obok Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego, który jest reprezentantem Polski, na pokładzie znajdą się także astronauci z Indii i Węgier, które – podobnie jak Polska – wracają do załogowych lotów kosmicznych po długiej przerwie.
Podczas spotkania w Warszawie astronauta ESA Sławosz Uznański-Wiśniewski zapowiedział, że w ramach pierwszej polskiej misji technologiczno-naukowej IGNIS, będącej częścią Ax-4, przeprowadzi na ISS szereg eksperymentów.
Polska misja IGNIS – przełomowy moment dla krajowego sektora kosmicznego
Premier Donald Tusk podkreślił znaczenie tej misji dla Polski:
„Dla Polski to prawdziwy przełom. Jesteśmy zaangażowani w rozwój własnego programu kosmicznego, a także międzynarodowe inicjatywy. To szansa na zdobycie bezcennego doświadczenia.”
Z kolei minister rozwoju i technologii Krzysztof Paszyk zaznaczył:
„Misja IGNIS to inwestycja w przyszłość naszego sektora kosmicznego. Dzięki niej Polska zdobywa unikalne doświadczenie, które pozwoli na dalszy rozwój i podniesienie naszej konkurencyjności na arenie międzynarodowej.”
W ramach IGNIS Sławosz Uznański-Wiśniewski przeprowadzi 13 polskich eksperymentów, obejmujących m.in. badanie wpływu mikrograwitacji na układ odpornościowy człowieka oraz zastosowanie sztucznej inteligencji w kosmosie.
Załoga misji Ax-4
Misję Ax-4 tworzą:
- Peggy Whitson (USA) – dowódca misji, najbardziej doświadczona amerykańska astronautka, która spędziła w kosmosie ponad 675 dni.
- Sławosz Uznański-Wiśniewski (Polska) – specjalista misji, polski naukowiec i inżynier, wybrany do klasy rezerwowej astronautów ESA w 2022 roku.
- Tibor Kapu (Węgry) – specjalista misji, inżynier mechanik, który w ramach węgierskiego programu HUNOR został astronautą.
- Shubhanshu Shukla (Indie) – pilot misji, kapitan i pilot doświadczalny indyjskich sił powietrznych, współpracujący z ISRO.
Załodze towarzyszyli także Sergio Palumberi, menadżer misji ISS, oraz Josef Aschbacher, dyrektor generalny ESA.
Przyszłość polskich badań kosmicznych
Podczas spotkania w Centrum Nauki Kopernik astronauci podzielili się szczegółami dotyczącymi przygotowań i celów misji. Omówiono również znaczenie polskich badań w zakresie biologii, medycyny i psychologii w kontekście przyszłych lotów załogowych. Szczególną uwagę poświęcono edukacji – astronauci spotkali się z dziećmi i młodzieżą, by zachęcić je do rozwijania pasji związanej z eksploracją kosmosu.
Prof. Grzegorz Wrochna, prezes POLSA, podkreślił:
„To ogromna szansa dla Polski. Aby misja się powiodła, konieczna jest współpraca wielu osób. Każdy detal musi być precyzyjnie zaplanowany, bo w kosmosie nie ma miejsca na improwizację.”
Start misji Ax-4
Start misji Ax-4 zaplanowano na wiosnę 2025 roku z NASA Kennedy Space Center na Florydzie. Astronauci spędzą na ISS około 14 dni, realizując badania naukowe i testując nowe technologie. Na orbitę wyniesie ich rakieta Falcon 9 z kapsułą Dragon od SpaceX.
Misja Ax-4 i polska misja IGNIS to kamienie milowe dla polskiego sektora kosmicznego, otwierające drzwi do przyszłych innowacji i globalnej współpracy.