Nowe przepisy dotyczące gospodarki odpadami: selektywna zbiórka tekstyliów od 2025 roku
Od stycznia 2025 roku w Polsce obowiązują nowe przepisy dotyczące selektywnej zbiórki tekstyliów, które mają na celu dostosowanie kraju do unijnej dyrektywy odpadowej. Zmiany oznaczają, że zużyte ubrania, pościel czy buty nie mogą już trafiać do odpadów zmieszanych, a gminy muszą organizować ich selektywne zbieranie.
Zasady i wyzwania selektywnej zbiórki tekstyliów
Jak wyjaśnia Karol Wójcik, przewodniczący Rady Programowej Izby Branży Komunalnej, większość gmin postawiła na odbiór tekstyliów w Punktach Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK). Alternatywą mogą być akcje zbiórkowe organizowane co kilka miesięcy lub door-to-door, jednak są one znacznie droższe.
- „Organizacja regularnego odbioru tekstyliów z domów byłaby kosztowna i nieuzasadniona ekonomicznie” – zauważa Wójcik. – „PSZOK wydaje się najbardziej optymalnym rozwiązaniem.”
Niektóre miasta, jak Wałbrzych, wprowadziły dodatkowe kontenery, a w innych miejscach pojawiają się nowoczesne ubraniomaty. Niemniej, większość mieszkańców będzie musiała dostarczyć tekstylia do PSZOK-ów samodzielnie.
Wpływ na środowisko i przyszłość recyklingu
Nowe przepisy są odpowiedzią na rosnący problem odpadów tekstylnych. Z danych Parlamentu Europejskiego wynika, że przeciętny Europejczyk wyrzuca rocznie 11 kg tekstyliów, z czego jedynie 1% podlega recyklingowi. Technologie umożliwiające pełne przetwarzanie ubrań dopiero się rozwijają. Obecnie tekstylia najczęściej są spalane lub wykorzystywane jako paliwo alternatywne.
- „Rynek recyklingu tekstyliów w Polsce dopiero raczkuje. W miarę wzrostu ilości odpadów tego typu będzie tworzyć się nisza na rozwój nowych technologii” – tłumaczy Wójcik.
Przykładem efektywnego wykorzystania odpadów są warszawskie PSZOK-i, które w 2023 roku przyjęły ponad 124 tony tekstyliów, z których wytwarzane są m.in. ścierki, izolacje czy papier.
Edukacja kluczem do sukcesu
Największym wyzwaniem wydaje się świadomość mieszkańców. Wójcik zwraca uwagę, że kluczowe jest uświadomienie obywateli, gdzie znajdują się PSZOK-i i jakie odpady można tam oddawać.
- „Dla Polaków, którzy coraz lepiej radzą sobie z segregacją odpadów, wyodrębnienie tekstyliów nie powinno stanowić problemu” – podsumowuje.
Kolejne zmiany w gospodarce odpadami
Rok 2025 przynosi również inne zmiany, jak system kaucyjny na opakowania po napojach oraz nowe zasady segregacji odpadów budowlanych. W kontekście tych wyzwań, kwestia tekstyliów wydaje się mniej istotna, ale stanowi ważny krok w kierunku bardziej zrównoważonej gospodarki odpadami.
