Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) poinformowała o niezwykłym odkryciu dokonanym przez teleskop Euclid. W pobliżu galaktyki NGC 6505, znajdującej się około 590 milionów lat świetlnych od Ziemi, zarejestrowano tzw. pierścień Einsteina – zjawisko będące wynikiem soczewkowania grawitacyjnego, w którym światło odległej galaktyki zostaje zakrzywione przez pole grawitacyjne bliższej galaktyki, tworząc niemal doskonały krąg światła.
„To odkrycie jest kluczowe dla badania ciemnej materii i struktury galaktyk. Możemy dzięki niemu dokładniej oszacować ich masę oraz rozkład niewidzialnej materii” – komentuje dr Andrew Pontzen, astrofizyk z University College London.
Pierścienie Einsteina są niezwykle rzadkie, ale ich analiza pozwala astronomom badać grawitacyjne właściwości galaktyk soczewkujących oraz wpływ ciemnej materii na zakrzywienie światła. W przypadku NGC 6505 szacuje się, że aż 11% jej masy stanowi ciemna materia.
Euclid i tajemnice wszechświata
Teleskop Euclid, wystrzelony w 2023 roku, ma na celu stworzenie trójwymiarowej mapy kosmosu oraz badanie ciemnej materii i ciemnej energii. Odkrycie pierścienia Einsteina tak blisko naszej galaktyki pokazuje, że zaawansowana technologia teleskopu pozwala dostrzegać nawet struktury, które wcześniej pozostawały niezauważone.
„Każde takie odkrycie przybliża nas do rozwiązania zagadek wszechświata. Soczewkowanie grawitacyjne to naturalne laboratorium fizyki kosmicznej” – mówi prof. Priyamvada Natarajan z Yale University.
Zjawisko soczewkowania grawitacyjnego, przewidziane przez Alberta Einsteina w ramach ogólnej teorii względności, stało się w ostatnich dekadach jednym z kluczowych narzędzi do badania wszechświata. Odkrycia takie jak to otwierają nowe możliwości dla naukowców badających ciemną materię, której istnienie wciąż pozostaje jedną z największych zagadek współczesnej astrofizyki.
Źródło informacji Science/APNews/The Guardian
Foto. ESA/Euclid/Konsorcjum Euclid/NASA; J.-C. Cuillandre; T. Li
